YENİ YERLİ MALI TEBLİĞİ
Sayın Üyemiz,
Bir ürünün yerli malı olduğunun belirlenmesi ile belgelendirilmesine yönelik esasları belirleyen ve 01.01.2026 tarihinde yürürlüğe girecek olan “2024/10 sayılı yeni yerli malı tebliği” 25.01.2025 tarih ve 32793 sayılı Resmi Gazetede yayınlanmıştır.
Yeni tebliğ ile, sanayi ürünlerinin yerli malı olarak kabul edilebilmesi için “Ürünün, Sanayi Sicil Belgesine sahip sanayi işletmesi tarafından üretilmesi ve Sanayi Sicil Belgesindeki üretim konusu içeriğinde yer alması; ürünün tamamen Türkiye’de üretilmesi, elde edilmesi veya üretim sürecinin önemli aşamalarının ve ekonomik yönden gerekli görülen en son esaslı işçilik ve eylemin Türkiye’de yapılmış olması; yerli katkı oranının en az yüzde 51 olması” şeklindeki mevcut şartlar korunurken, ayrıca aşağıdaki hususlarda farklılıklar getirilmiştir.
a. Hammadde Tedarikçilerinden Ek Belge Talebi: Kullanılan her bir hammadde için tedarikçiden “Üreticinin satış faturası, yerli girdiler için üreticinin sanayi sicil belgesi ve yerli malı belgesi/yerli katkı oranı hesabını gösterir ekspertiz raporu” ibraz edilmesi gerekmektedir.
b. Yerli Katkı Oranı Hesabında Radikal Değişiklikler: Girdiye ait belgede yer alan Yerli Katkı Oranına karşılık gelen tutar yerli girdi hesaplamasına, kalan kısmı ithal girdi kısmına dahil edilecektir. Bu durum, yerli katkı oranının önemli ölçüde düşmesine neden olacaktır.
c. Zorunlu Yerli Girdi Listesi: Bakanlık tarafından yayınlanacak "Zorunlu Yerli Girdi Listesindeki girdilerin mutlaka yerli menşeli kullanılması gerekecek, ithal muadili kullanılması durumunda yerli malı belgesi düzenlenmeyecektir. Bu liste henüz yayınlanmamış olup belirsizliğini korumaktadır.
d. Girdilere İlişkin Üst Limitler: Yeni tebliğ, işçilik ve genel giderler gibi kalemler için ürün, teknoloji alanı ve sektör bazında üst limitler belirleneceğini ifade etmektedir. Bu limitlerin üzerindeki işçilik giderleri "kapsam dışı" kabul edilecektir.
e. Yerli Malı Belgesi Sınıflandırması: Yerli katkı oranına göre A, B, C, D ve E gibi sınıflandırmalar getiriliyor. Bu sınıflandırmaların gelecekteki teşvik ve destek sistemlerinde nasıl kullanılacağı henüz netleşmemiştir.
f. ERP Kullanımında KOBİ Dezavantajı: Büyük işletmeler için kurumsal kaynak planlama (ERP) programlarının uygunluğu şart koşulsa da küçük ve orta ölçekli işletmeler (KOBİ) için ERP verilerinin kullanımı konusunda herhangi bir avantaj öngörülmemektedir.
g. Bağımsız Onay Zorunluluğu: Yerli katkı oranı hesaplama cetveli, şirket bünyesinde çalışmayan, tamamen bağımsız bir Serbest Muhasebeci Mali Müşavir (SMMM) veya Yeminli Mali Müşavir (YMM) tarafından hazırlanıp onaylanmak zorunda olacaktır. Bu sebeple, şirketin bordrolu personeli hesaplama cetvelini onaylayamayacaktır.
h. Teknolojik Ürün Belgesi zorunluluğu: Yazılım ürünlerinde Teknolojik Ürün Belgesi zorunlu olup sanayi ürünlerinde girdi olarak kullanılan yazılımın Teknolojik Ürün Belgesi mevcut olmadığı durumlarda girdi ithal sayılacaktır.
i. Ara Kontrol Mekanizması: Tebliğ ile birlikte ara kontrol mekanizması da uygulamaya girecektir.
Tebliğ ile ilgili detaylı bilgilere https://www.resmigazete.gov.tr/eskiler/2025/01/20250125-3.htm linkinden ulaşılabilmektedir.
Bilgilerinizi rica ederim.
Saygılarımla,
Mustafa KALYONCU
Genel Sekreter
