2025 EYLÜL AYI MECLİS KONUŞMASI
Sayın Başkanım,
Geçmiş Dönem Başkanlarımız,
İzmir Ekonomi Üniversitesi Rektörü Sayın Prof. Dr. Yusuf Hakan ABACIOĞLU
Onur Üyelerimiz, Yüksek İstişare Kurulu Üyelerimiz,
Meclisimizin Çok Değerli Üyeleri,
Mineral Ürünler Sanayi Meslek Komitesi Üyelerimiz,
Basınımızın Kıymetli Temsilcileri,
Şahsım ve Yönetim Kurulumuz adına, sizleri sevgi ve saygıyla selamlıyorum. Hoş geldiniz.
Sayın Rektörümüze toplantımıza teşrifleri ve bilgilendirmeleri için çok teşekkür ediyorum.
2025-2026 AKADEMİK YILI AÇILIŞ TÖRENLERİ/ SLAYT 1
2025-2026 akademik yılı açılış törenleri vesilesiyle bu ay içinde beni çok mutlu eden ve çok gururlandıran 2 güzel sürpriz ile karşılaştım.
İlki Kavram Meslek yüksekokulundan geldi ve mesleki eğitime katkılarımdan dolayı Yüksekokul Yönetim Kurulu Onursal Üyelik Beratı takdim edildi.
Ardından İstanbul’da Doğuş Üniversitesi’nce, üniversite ve sanayi iş birliğinin gelişmesine olan hizmet ve katkılarımdan dolayı Fahri Doktor ünvanına layık görüldüm.
Eğitime, gençlerimize bir nebze katkım oluyorsa ne mutlu bana. Sayın Rektörümüz nezdinde de hem yeni eğitim-öğretim hem de akademik döneminin gençlerimiz için, hocalarımız için hayırlı olmasını diliyorum.
FİLİSTİN:VATANI İŞGAL EDİLEN, GÖÇE ZORLANAN BİR MİLLET/SLAYT 2
Şu fotoğraflara bakıp da vicdanı sızlamayan, medeniyetin beşiği olarak kendini sayan ve gereğini yapmayan ülkelere, liderlere yazıklar olsun.
Soykırıma varan büyük bir insanlık suçu dünyanın gözleri önünde devam ediyor. Binlerce insan evinden, vatanından göç etmek zorunda bırakılıyor. Hala çocuklar, kadınlar, siviller bombalarla katlediliyor.
Bu zulme sessiz kalmayan ülkeleri ve liderleri tebrik ediyorum. BM’e üye 193 ülke içinde 157 ülke Filistin’i resmen tanıdı. Yani, BM’in %78’i. Zulme gözlerini kapayan hala 36 ülke var. Almanya, Danimarka ve Hollanda, bazı şartların yerine getirilmesi halinde, Yeni Zelanda ve İsviçre de konuyu değerlendirdikten sonra duyuru yapacaklarını açıkladı.
Son olarak, Kanada, Avustralya ve İngiltere Fransa, Belçika ve Portekiz de resmen Filistin devletini tanıdı. İnsanlığın, vicdanın galip gelerek bu soykırıma son verilmesini, bir an evvel kalıcı ateşkes sağlanmasını diliyorum.
ZEYTİN VE MADENCİLİK İÇİN ORTAK AKIL BULUŞMASI/SLAYT 3
4 Ağustos’ta ilgili komite üyelerimizin katılımları ile Odamızda Zeytin-Maden sektör temsilcilerini buluşturduğumuz toplantının ardından kurulan komisyon da ilk toplantısını gerçekleştirdi. Oldukça verimli ve belirli noktalarda ortak uzlaşı sağlandığı bilgisini aldığım toplantıların devamı gelecek ve nihai bir çıktı elde edilecek. Katkı koyan üyelerimize teşekkür ediyorum.
ALMANYA EMO FUARI/SLAYT 4
Hannover EMO Uluslararası Makina, Metal İşleme ve Teknolojileri Fuarı’na, YK Üyelerimiz Hüseyin TURHAN, Suha KAHRAMAN ile 37 firma temsilcisi katıldı. 47 Türk firmasının stant açtığı fuar kapsamında İzmirli firmalarımızı da ziyaret eden EBSO Heyeti, sektördeki gelişmelere tanıklık ederek, ikili görüşmelerde bulundu. Görüldüğü gibi komitelerimizden gelen fuar önerilerine katılımcı sayısı yeterli olduğu sürece mutlaka cevap veriyoruz. Ekim ayı içinde de Gıda ve Plastik Fuarına 2 ayrı heyet götürüyoruz.
MEHMET ŞİMŞEK/SLAYT 5
Çin seyahatim nedeniyle katılamadığım Hakan beyin başarılı şekilde temsil ettiği toplantıda, konularımızı dile getirdik. Aramızda az sayıda da olsa katılan üyelerimiz olmuş. Katılamayanlar için tekrar etmekte fayda görüyorum.
61 maddelik sizlerden gelen konuları dosya olarak takdim ettik.
Ø Nefes Kredisinin devamı,
Ø Emlak vergisi değerleme oranındaki artış,
Ø Sahadan gelen sıkıntılardan; vergi denetimleri, e-defter uygulamaları, sahte ve muhteviyatı itibarıyla yanıltıcı belge kullanımı gibi konuların çözümü,
Ø İhracatçılara ilişkin konular,
Ø Masak Tebliği Taslağı’nın sorunlu yanları,
Ø Çin ürünleri ithalatı…vb. konular ele alındı.
SAHTE VE YANILTICI BELGE KULLANIMINDA 1 EKİM 2025 SONRASI/SLAYT 6
Vergi Denetim Kurulu Başkanlığı, sahte faturanın önlenmesine yönelik 1 Ekim 2025 tarihinde yapılacak yeni düzenleme ile sahte belge kullandığı iddia edilen mükelleflerle ilgili; «bilmeden sahte fatura kullandım» bahanesinin kabul edilmeyeceği vergi inceleme sürecinin bu şekilde yönetileceğini bildirdi.
Ancak, düzenlemenin bu haliyle geçmesi halinde;
1. Kayıtlarında sahte fatura çıktığı iddia edilen ve tespit edilen mükellefler, bilerek ve bilmeyerek olduğuna bakılmaksızın VERGİ KAÇAKÇILIĞI SUÇU kapsamında değerlendirme yapılacaktır.
2. Maliye bu düzenleme ile Vergi Usul Kanunu madde 3/B hükmünde ispat külfetini tamamen mükellefe yüklemek suretiyle SUÇSUZLUĞUNU İSPAT ETMEYE zorlanacaktır.
3. Düzgün mükelleflerden kayıtlarına hiçbir bilgisi olmadan sahte belge intikal etmiş, kandırılmış olan mükelleflerin hukukun temel ilkesi “MASUMİYET KARİNESİ”NİN ortadan kaldırılarak hukukun temel kurallarına aykırı bir düzenleme ile karşı karşıya kalınacaktır.
Vergiye uyumlu mükellef ise bakın nasıl cezalandırılmış olacak.
a. İhracata dayalı KDV iade sorunları başlayacak bu durum birçok firmayı anında etkileyecektir.
b. Kamu ihalelerinde ve kamu iş birliklerinde doğrudan doğruya engelleme olabilecektir.
c. Bankaların sağladığı kamu destekli kredilerden yararlanamayacak.
d. Teşvik belgesi kapsamındaki yatırımları olumsuz etkilenecektir.
e. Ürettiği malların satışını yapamayacak, çünkü hakkında sahte belge kullanma tespiti olan firmadan mal/hizmet alışını diğer firmalar yapmamaya çalışacaktır.
ÖNERİLEN KORUYUCU TEDBİRLER/SLAYT 7
Bu sabah TOBB tarafından düzenlenen webinarda Vergi Denetim Kurulu Başkanı ve Başkan Yardımcısı tarafından bilgilendirme toplantısı gerçekleştirildi. Yapılan sunumda önerilen koruyucu tedbirleri de sizlerle paylaşmak istiyorum ki, sizler de her bir adıma dikkat ediniz.
1. Akredite tedarikçi listesi oluşturulmalı.
2. Birimler arası çapraz kontrol sağlanmalı. Satın alma prosedürleri yazılı hale getirilmeli.
3. İç denetim birimi kurulmalı ve belirli prosedürler üzerinden örnekleme denetimler yapılmalı.
4. Üretici veya ithalatçıdan doğrudan temin tercih edilmeli.
5. Tedarikçinin geçmiş faaliyetleri sorgulanmalı. Tedarikçi yerinde ziyaret edilerek kontrol edilmeli.
6. Tüm personel sahte belge riski hakkında eğitilmeli.
7. Fatura teyidi yapılmadan ödeme başlatılmamalı. Ödemeler satıcının banka hesabına yapılmalı. Hamiline çek/nakit gibi yöntemlerden kaçınılmalı.
8. Fatura düzenleyen ile mal/hizmet sağlayan aynı mı kontrol edilmeli.
9. Sevk irsaliyesi, taşıma belgesi ve PTS/GPS kayıtları saklanmalı.
10. Kantar fişi, kalite tutanakları ve depo giriş belgeleri arşivlenmeli.
ÇİN MESELESİ/SLAYT 8
Gerek Çin ürünleri ithalatı gerekse e-ticaret siteleri ile ilgili bakanlığımızın çalıştığını biliyorum. Ancak, daha hızlı ve somut adımlara ihtiyacımız var.
Bakın Çin seyahatinde de çok net olarak gördüm ki, Çin ile başa çıkmak neredeyse mümkün olmayacak. Bizim özelimizde söylemiyorum. Amerika için de diğer ülkeler için de geçerli. Çünkü, teknolojide inanılmaz bir gelişim söz konusu ve bunu hayatın her alanına dahil etmişler.
Rakamlarla konuşmamız gerekirse; Uluslararası Robotik Federasyonu'na göre, Çin fabrikaları her yıl yaklaşık 280 bine yakın endüstriyel robot kuruyor; bu da küresel toplamın yarısına denk geliyor. Diğer yandan, ülkede robot-işçi yoğunluğu Almanya'nın önüne geçip, lider Güney Kore'ye yaklaşıyor. Çinli araştırma grubu MIR Databank'ın verileri, bu robotların yaklaşık yarısının, küresel rakiplerini fiyat konusunda alt ederek yerel müşterileri kazanan yerli firmalar tarafından üretildiğini gösteriyor.
Sichuan'daki bir fabrika müdürü; "Her robotla işçilik maliyetlerimiz yarı yarıya azalıyor ve verimliliğimiz artıyor, otomasyondan başka çare yok. diyor.”
Yani Çin, geçmişte ucuz işgücü avantajını bugün robotik iş gücüne dönüştürerek avantajını katlayarak artırmış durumda.
PATENT TESCİLİ VERİLERİ/SLAYT 9
Bu işin temelinde dikkatinizi çekmek istediğim önemli bir veri var.
Dünya patent tescilinin %46’sı Çin’e ait. Yani, dünyanın yarısına sahipler. Böyle bir ülke ile nasıl baş edilebilinir ki? Onun en yakın takipçisi Amerika’da oran %15,7 ve onu da %10,4 ile Japonya, %6.7 ile Güney Kore izliyor.
Biraz daha detaya indiğimizde, alınan patentlerin %38’i yapay zeka alanında. İnanılmaz bir güç bu. Amerika’nın ise elindeki patentlerin %28’i yapay zeka alanında.
Şu pasta grafik işin ne olduğunu, nereye evrildiğini çok net olarak göstermektedir. Türkiye’yi merak edenler için de söyleyelim. Dünya patentinden aldığımız pay sadece binde bir.
BÖYLE BİR ÇAĞDA, eğer sorgulamaya, araştırmaya, üretim ve buluş yapmaya imkân tanıyan STEM eğitimini (Fen, Teknoloji, Mühendislik, Matematik) eğitim sistemlerimize entegre etmemeye, nitelikli gençlerimizi bu alandan uzaklaştırmaya devam edersek, sahte diploma çetelerine son vermezsek belki de binde bir oran bile başarılı sayılacak.
ORTA VADELİ PROGRAM/SLAYT 10
Bakın buradan Orta Vadeli Programa geçeceğim ama özellikle rakamsal hedeflerden ziyade Makroekonomik politika çerçevesini destekleyecek temel politika alanları başlığına değinmek istiyorum.
Çünkü finansal istikrarın hemen altında
• Araştırma geliştirme ve yenilik kapasitesinin artırılması
• Yeşil ve dijital dönüşüm odaklı gelişim vurgusu yapılıyor.
STEM eğitimini sağlamadan, nitelikli bireyleri liyakat esasına göre yerleştirmeden söz konusu temel politika alanları temenni ötesine geçemeyecektir. Çünkü, istediğiniz kadar maddi destek verin, firmalara teşvikler sağlayın. Ancak, inovasyonu da patenti de sağlayacak olan çalışanlardır. Çalışan niteliğini artırmadan gelişim sınırlı kalmaya devam edecektir.
2026-2028 Döneminde OVP ile tek haneli enflasyona 2027 yılında ulaşılacak gibi görünse de, bir önceki OVP’de 2026 yılı hedeflenmişti. Dezenflasyon sürecinin artık hızlanarak sonlandırılması tüm kesimlerin en büyük dileğidir.
Başyazımda da altını çizdiğim;
Amerika Birleşik Devletleri geçmiş dönem başkanı Eisenhower’ın dediği gibi “Plan hiçbir şeydir, planlama her şey. Planlamayı başaramıyorsanız, başarısızlığı planlıyorsunuz demektir.”
O nedenle de, rakamsal hedeflerin ötesinde OVP’yi önemsiyorum ve bu başlıkların altını doldurmak zorunda olduğumuzu tekrarlamak istiyorum.
Ve tüm başlıklara bütüncül olarak bakmamız gerektiğini, ülkemizin bu alana odaklanması adına da Yapay Zeka Bakanlığı’na ihtiyacımızın olduğunu vurgulamakta fayda görmekteyim.
FAİZ-ENFLASYON MAKASI /SLAYT 11
Dezenflasyon süreci devam ederken, 11 Eylül’de Merkez Bankası’nın faiz oranını 2,5 puan düşürmesiyle, faizler 43’ten 40.5’a geriledi. Son açıklanan Ağustos TÜFE’si ise %32,94 seviyesinde. Slaytta son 2.5 yıllık verileri görüyorsunuz. Faiz-enflasyon arasındaki makas kapanma hattına girmiş durumda. Sorun, kapanma hattına ulaşıncaya kadar 2022-2025 dönemindeki makasın çok uzun süre açılmış olması öyle bir tahribat yarattı ki, iyileşme sürecini geciktiriyor. Bunu da zaten sahadan bizler çok iyi görüyoruz.
Bir sonraki Merkez Bankası toplantıları 23 Ekim ve 11 Aralık’ta olacak. Kasım’da toplantı yok.. Yaklaşık 36 seviyelerinde bir faiz ve %30 sınırında bir enflasyon ile yılı kapatacağız.
ABD'de 17. Türkiye Yatırım Konferansı'nda konuşan Merkez Başkanı Fatih Karahan: "Fiyat istikrarı sağlanana kadar sürdürülecek sıkı para politikası duruşu talep, kur ve beklenti kanalları üzerinden dezenflasyon sürecini güçlendirecektir. Enflasyon görünümünün ara hedeflerden belirgin bir biçimde ayrışması durumunda, para politikası duruşunun sıkılaştırılacağını vurguladı.” Yani, faizlerdeki düşüşün çok da hızlı olmayacağı işaretini sayın Başkan vermiş.
Para politikası sıkılaştırılırken, sanayimiz de bakın nasıl tepki vermiş.
BÜYÜME-SANAYİ MAKASI/SLAYT 12
Eylül’ün başında açıklanan 2. çeyrek büyüme verileri beklentilerin oldukça üstünde gelmiş ve özellikle de imalat sanayinde açıklanamayan bir artış söz konusu olmuştu.
Burada asıl vurgulamak istediğim husus, bir önceki faiz enflasyon makasındaki açıklığın burada da büyüme ve imalat sanayi arasında gerçekleşmesidir. Yani, yüksek faiz-yüksek enflasyon kaynaklı tahribat sanayinin büyümeye katkısını azaltmış ve ayrıştırmıştır. Sürdürülebilir büyüme modelinde, bu makasın grafikte görüldüğü gibi 2022 ilk 2 çeyrekte, 2023 3. çeyrekteki gibi olması ve bunun tüm dönemlere yayılması gerekiyor. O nedenle de, bu 2 grafiği art arda sizlerle paylaşmak istedim.
SİGORTA SEKTÖRÜ/SLAYT 13
TOBB ev sahipliğinde gerçekleştirdiğimiz sigorta sektörü istişare toplantısında sektördeki gelişmeleri değerlendirdik.
Gördüğünüz gibi 2024 yılında %2,5 ile son 10 yılın en yüksek penetrasyon oranına ulaşılmış. “Sigorta penetrasyonu” doğrudan yazılan primlerin GSYH'ye oranıdır. 2030 hedefi ise %4,7. Doğal afetlere bu kadar açık bir ülkede sigorta bilincinin artıyor olması çok önemli. Sizlerin de dikkatlerinize sunuyor ve sigorta işlemlerinde ihmale yer olmadığını hatırlatmak istiyorum.
MEVZUAT DEĞİŞİMLERİ/SLAYT 14
Bu ay içerisinde açıklanan iki kararı paylaşmak istiyorum.
17 Eylül 2025 tarihli Merkez Bankası kararına göre:
· Vadesine en çok 3 ay kalan senetlerde uygulanacak reeskont faiz oranı yüzde 41,25, avans işlemlerinde uygulanacak faiz oranı ise yüzde 42,25’e çekildi.
19 Eylül 2025 tarihli Resmi Gazete kararı ile Vergi Usul Kanunu Genel Tebliği’nde;
Her bir vergi dairesine 5 milyon TL ve daha fazla borcu olan veya bu tutar ve üzerinde kesinleşen vergi ve cezası bulunan mükelleflerin vergi dairesinin ilan koymaya mahsus yerlerinde asılmak suretiyle 1-15 Aralık 2025 tarihleri arasında Türkiye genelindeki vergi dairelerinde, 16-30 Aralık 2025 tarihleri arasında ise Gelir İdaresi Başkanlığının internet sitesinde yapılması şeklinde karar alındı.
EĞİTİMDE YENİ PROTOKOLLERİMİZ/SLAYT 15
Üniversite ve meslek yüksek okulları ile iş birliklerimize yenilerini ekledik.
YAŞAR ÜNİVERSİTESİ ORTAK EĞİTİM PROGRAMI (YU-COOP)
Üniversite-sanayi iş birliğini güçlendirmek ve sanayimizin ihtiyaç duyduğu yetkinliklere sahip gençlerin yetişmesini desteklemek amacıyla nitelikli 3. ve 4. sınıf öğrencilerinin sanayide pratik yapmasına ilişkin iş birliği protokolü imzalandı.
EGE ÜNİVERSİTESİ EMEL AKIN MYO PROTOKOLÜ
TOBB ile Yükseköğretim Kurulu (YÖK) arasında imzalanan "Meslek Yüksekokulları Eğitim İş Birliği Protokolü" kapsamında oluşturulan EBSO-Ege Üniversitesi Emel Akın MYO Protokol Yürütme Kurulu çalışmalarına başladı. Giyim teknolojileri, moda tasarım ve tekstil teknolojileri bölümleri için müfredattan, staj imkanına çok yönlü iş birliği gerçekleştirilecektir.
TOBB EN HIZLI BÜYÜYEN İLK 100 ŞİRKET/SLAYT 16
Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği (TOBB) öncülüğünde, Türkiye Ekonomi Politikaları Araştırma Vakfı (TEPAV) ve TOBB Ekonomi ve Teknoloji Üniversitesi (ETÜ) iş birliğinde, şirketlerin 2021-2023 arası iki yıllık ciro artışı dikkate alınarak yapılan Türkiye’nin en hızlı büyüyen 100 şirketi yarışması sonuçlandı.
En hızlı büyüyen 100 şirket listesinde 6 İzmirli firmamız yer aldı. 3 tanesi de EBSO üyesi. Her bir firmamızı tebrik ediyor, başarılarının devamını diliyorum.
ÜYELERİMİZ
• BS GROUP GIDA SANAYİ VE TİCARET A.Ş.
• GERİLİM YENİLENEBİLİR ENERJİ A.Ş.
• WORKPLAST PLASTİK SANAYİ VE TİCARET A.Ş.
TOBB KADIN GİRİŞİMCİ YARIŞMASI/SLAYT 17
Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği Kadın Girişimciler Kurulu himayelerinde, Türkiye Ekonomi Politikaları Araştırma Vakfı (TEPAV) iş birliğinde başlatılan “Türkiye’nin Girişimci Kadın Gücü Yarışması” dördüncü dönem başvuruları başladı. Son başvuru tarihi 22 Ekim 2025
Sizlerden de tanıdığınız kadın girişimcileri bu yarışmaya yönlendirmenizi rica ediyorum.
TÜRK-İTALYAN TEKSTİL SEKTÖR ETKİNLİĞİ DUYURUSU SLAYT 18
Odamız ve İtalyan-Veneto İnovasyon Ajansı iş birliğinde, 21 Ekim 2025 tarihinde, IzQ İnovasyon Merkezi’nde, “Türk-İtalyan Tekstil Sektör Etkinliği” düzenlenecek olup, iki ülkenin tekstil sektörüne ilişkin projeksiyonlar paylaşılacak ve firmalar arası ikili görüşmeler gerçekleştirileceği duyurusu ile de konuşmamı tamamlamak istiyorum.
Ender YORGANCILAR
Yönetim Kurulu Başkanı
